મહેસૂલના શબ્દોનું શાસ્ત્ર ભુલાઈ ગયેલા શબ્દોને યાદ કરીએ. એક જમાનામાં જમીન મહેસૂલ એ જ રાજ્યની આવકનો મુખ્ય હિસ્સો રહેતો. મહેસૂલ માટે અમારા વિસ્તારમાં "વિઘોટી" શબ્દ વપરાતો. મહેસૂલને અંગ્રેજીમાં Revenue કહે છે. એના માટે હિંદી શબ્દ છે રાજસ્વ. મહેસૂલી વહીવટનો રસપ્રદ ઇતિહાસ છે. અર્થશાસ્ત્રમાં જેમ એડમ સ્મિથ છે, મનોવિજ્ઞાનમાં જેમ સિગ્મંડ ફ્રોઇડનું નામ છે, સાહિત્યમાં જેમ શેક્સપિયર છે એવું જ નામ મહેસૂલી દુનિયામાં બ્રિટિશ સનદી અધિકારી એન્ડરસનનું છે...એણે ઇ.સ. ૧૯૧૪માં તૈયાર કરેલા મહેસૂલી હિસાબના નમૂનાઓ દંતકથા સમાન છે. આજે પણ સાત બાર કે નમૂનો ૬અ હકકપત્રક એ જમીન માટે અનિવાર્ય છે. મહેસૂલી દુનિયા અને એના શબ્દો એની વિરાસતને વ્યકત કરે છે. રૈયત એટલે પ્રજા અને રૈયતવારી એટલે શાસન અને લોકો વચ્ચે સીધા વ્યવહારની પ્રથા. રકબો એટલે ગામનું કુલ ક્ષેત્રફળ. પાણીપત્રક એ પ્હાણીપત્રક છે. પ્હાણી એટલે પાક અથવા ક્રોપ. એના વિવરણને તુલવારી કહેવાય છે. જમીનનું જે ભાડું હોય એને ગણોત કહેવાય એને ચૂકવનાર એ ગણોતિયો. જમીનનો રેકર્ડ દુરસ્ત કરવા માટે જે પત્રક હોય છે એનું નામ કમીજાસ્તી પત્રક. આ બધા શબ્દો જે તે શાસનપ્રણાલી સાથે આવેલા છે અને આજે પણ અડીખમ છે. બે હક્કવાળી જમીનને દુમાલા કહેવાય. જમીનનો ભોગવટો જૂની શરત અને નવી શરત એવા શબ્દોમાં વ્યકત થાય છે. રેવન્યૂ રાહે નિકાલ એ એવો શબ્દ છે જેની અર્થચ્છાયા પકડવી મુશ્કેલ છે. આપણા સુપ્રસિદ્ધ લેખક ર.વ.દેસાઈ ગાયકવાડી રાજ્યમાં મહેસૂલી અધિકારી હતા જે સૂબાસાહેબ કહેવાય. આજે આપણે એને પ્રાંત અધિકારી કહીએ છીએ. કલેક્ટર લાટસાહેબ કહેવાતા. મામલતદારો ભાઈસાહેબ. મામલતદાર એટલે મામલો ઉકેલનાર ! જે અરેબિક શબ્દ MUAMLA ઉપરથી આવ્યો છે. શિરસ્તેદાર, અવ્વલ કારકૂન કે દફેદાર જેવાં પદો આજે નવાઈપ્રેરક લાગે. પણ એમનો દબદબો હતો. તલાટી શબ્દ પણ ગુજરાતી નથી. એની કચેરીને ચાવડી કહેવાય એ કદાચ મરાઠી શબ્દ છે. એક જમાનામાં નાનકડા તાલુકા હતા જે 'મહાલ' કહેવાતા અને એના અધિકારી એટલે મહાલકારી. રેવન્યૂ કચેરી એટલે દફતર. "દસાડા દફતરમાં જ નથી" એવી લોકોક્તિ પ્રચલિત છે. પન્નાલાલ પટેલની એક સરસ વાર્તા છે "ઘડાતો તલાટી" જેમાં વહીવટી જગત અને માનવસંવેદનાનું ગજબ નિરૂપણ છે. નદીના કાંઠા ઉપર જે જમીન ખુલ્લી થાય એને ભાઠાની જમીન કહેવાય. સૌથી ફળદ્રૂપ જમીન એટલે ક્યારીની જમીન. એ પછી આવે બાગાયત. અને સરેરાશ જમીનનું મહેસૂલી નામ છે જરાયત. ખેડૂત જે લોન લે એને તગાવી કહેવાય. પાણીના વેરાને પિયાવો કહેવાય. આ બધા શબ્દો એ પ્રચલિત ભાષાશાસ્ત્રથી અલગ છે. દરેક ખેતર એક સર્વે નંબર હોય છે જે સામાન્ય રીતે સળંગ ક્રમમાં હોય. ક્યાંક ક્રમ તૂટે તો અલગ નંબર પડે જેને "ઉડાફા નંબર " કહેવાય. જમીનના ટેસ્ટને નિમતાણો કહેવાય. મહેસૂલી અધિકારીના પ્રવાસને ફેરણી કહેવાય. જમીન મૂલ્યાંકનને મોજણી કહેવાય. બાકી વેરાની નોંધ એટલે આકારણી. ફોડવારી પણ હોય... મહેસૂલી જગત અનેક શાસકોના પ્રભાવ હેઠળ વિકસ્યું છે. નિયમો કાયદાઓ અને અનેકવિધ કામગીરી એ સત્તાની વિશેષતા છે. એમાં અરબી, ફારસી, મરાઠી પોર્ટુગીઝ અંગ્રેજી જેવી ભાષાઓની મહેક છે, પરંપરાઓ છે. મજકુર, ઈસમ, તકરાર , બખેડો, જેવા શબ્દો હજુ પણ વપરાય છે. આવા શબ્દોની એક યાદી સી.એમ.જોશી નામના નિવૃત્ત આઈ.એ.એસ. અધિકારીશ્રીએ તૈયાર કરેલી છે જે અત્યંત રસપ્રદ છે. કુલીનચંદ્ર યાજ્ઞિક "વહીવટની વાતો" નામે પુસ્તકોમાં સરસ અનુભવો આલેખે છે. લલિત દલાલ જે ગુજરાતના મુખ્ય સચિવ હતા એ આઈ.સી.એસ. અમલદારોની છેલ્લી કડી સમાન હતા. એમણે "સનદી સેવાનાં સંભારણાં" એ નામે સાહિત્યિક મૂલ્ય ધરાવતું પુસ્તક લખ્યું છે. પી.કે.લહેરી સાહેબ વૈવિધ્યસભર લેખો લખે છે. એ પણ નિવૃત આઈ. એ.એસ.અધિકારી છે. વી. આર. એસ કૌલગીને સાંભળવા એ લ્હાવો ગણાય. કોહેલ્લો નામના કલેક્ટર હતા જેમને પદ્મશ્રી મળેલો. જાહેરસેવક માટે આ અપવાદરૂપ ઘટના છે. કોઠાસૂઝ, હૈયાઉકલત અને ત્વરિત નિકાલ એ મહેસૂલી અધિકારી માટેનાં આવશ્યક લક્ષણો છે. મોરારજી દેસાઈ પણ રેવન્યૂ ઓફિસર હતા. ક.મા.મુનશીના પિતાશ્રી પણ મામલતદાર હતા. એમના વડવાઓ એટલે કે "ટેકરાના મુનશીઓ" મોટેભાગે મહેસૂલી અધિકારીઓ જ હતા. મુનશી એટલે જ સફળ લેખકની સાથેસાથે એટલા જ સફળ વહીવટદાર પણ હતા. મહેસૂલી અધિકારીઓને વ્યાપક અનુભવો, જાણકારી, અજાણ્યા પ્રદેશો, પડકારો અને આકસ્મિકતાઓ વચ્ચે રસ્તો કાઢવો પડતો હોય છે. એમાં જો શબ્દની છટા ભળી જાય તો અવનવા અનુભવોથી વાચક ન્યાલ થઈ જતો હોય છે.

એક ગધેડાએ વાઘને કહ્યું, "ઘાસ વાદળી છે. " વાઘે જવાબ આપ્યો, "ના, ઘાસ લીલું છે." ચર્ચા ગરમ થઈ, અને બંન્ને વિવાદ ના નિરાકરણ સારુ મધ્યસથી (લવાદ )માટે જંગલના રાજા સિંહ સમક્ષ રજૂઆત કરવા પહોંચ્યા. રાજાએ બન્નેની દલીલો સાંભળી જાહેર કર્યું કે , "વાઘને એક વર્ષ માટે મૌન રહેવાની સજા કરવામાં આવે છે ." ગધેડો ખુશખુશાલ કૂદકા મારતો ગધેડાઓ ની ભીડ સામે બૂમો પાડવા લાગ્યો. હું સાચો.. આપણે વાઘ ને હરાવ્યો, આજથી , "ઘાસ વાદળી જ ગણાશે ." વાઘે કાયદા નું પાલન ને આદર કરી સજા સ્વીકારી લીધી, પરંતુ તે સાથે સિંહને પૂછ્યું કે, "મહારાજ, તમે મને શા માટે સજા કરી, આખું ઘાસ લીલું છે, તમે પણ સત્ય જાણો છો છતાં મને મૌન રહેવાની સજા કેમ?." સિંહે જવાબ આપ્યો, "સજા ઘાસ ના રંગ બાબતે સત્ય શું એના સંબંધે નથી કરી, પણ તમારા જેવા બહાદુર અને બુદ્ધિશાળી પ્રાણી ગધેડા સાથે દલીલ કરવામાં સમય બગાડ્યો એના માટે કરી છે " " મૂર્ખ અને કટ્ટરપંથી કે જેઓ વાસ્તવિકતા, તથ્ય કે પુરાવાઓ ની પરવા કર્યા સિવાય દલીલો કરતા હોય તેમની સામે શબ્દો અને સમય નો બગાડ એક ગુન્હો જ ગણાય. સાર :- જ્યારે અજ્ઞાન ચીસો પાડતું હોય ત્યારે બુદ્ધિએ મૌન રહેવું જોઈએ...

*ચેતો વેળાસર ચેતો* *ભારતમાં ઘણા શિક્ષિત લોકો પણ ખાનગીકરણને ખૂબ હળવાશથી લઈ રહ્યા છે.* *ખાનગીકરણ એ "ગુલામી નો સ્ક્રૂ" છે જે ધીમે ધીમે તમારું ગળું દબાવી દેશે!!* *એ સમય દૂર નથી જ્યારે ઈતિહાસ શીખવવામાં આવશે કે ભારતની છેલ્લી સરકારી ટ્રેન, છેલ્લી સરકારી બસ, છેલ્લી સરકારી વીજ કંપની, છેલ્લું સરકારી એરપોર્ટ અને છેલ્લી જાહેર સાહસ (કંપની) કઈ હતી?* *જો કોઈ સરકારી ઉપક્રમ કે સરકારી સંસ્થાનું ખાનગીકરણ કરવામાં આવે તો સામાન્ય જનતાનું મૌન એક દિવસ આખા દેશને છવાઈ જશે. કારણ કે જ્યારે* *તમામ શાળાઓ,* *તમામ હોસ્પિટલો,* *તમામ રેલ્વે સ્ટેશન,* *જો એરપોર્ટ, વીજળી, પાણી બધું જ ખાનગી કંપનીઓ ના હાથમાં હશે, તો તમે જોશો કે સરમુખત્યારશાહી શું છે?* *યાદ રાખો, સરકાર અને સરકારી પહેલનો હેતુ સૌથી ઓછા ખર્ચે શક્ય તેટલા વધુ લોકો સુધી પહોંચવાનો છે. તેથી, ખાનગી કંપનીઓનું લક્ષ્ય લઘુત્તમ ખર્ચ સાથે મહત્તમ નફો મેળવવાનું છે.* *તેમાં કોઈ શંકા નથી કે આનાથી હાલની સરખામણીમાં વધુ બેરોજગારી અને ઓછી રોજગારી વધશે.* *દાખલા તરીકે, આજની પરિસ્થિતિ માં તમે જુઓ ખાનગી શાળાઓ, ખાનગી હોસ્પિટલોની હાલત જુઓ! શાળા અને હોસ્પિટલમાં દાખલ થતાની સાથે જ સામાન્ય માણસનું ઘર અને જમીન વેચી દેવામાં આવશે.* *ખાનગીકરણના કાવતરા પર લોકોનું મૌન કેટલાક ઉદ્યોગપતિઓની દેશને ગુલામ બનાવવાની નીતિને અનુરૂપ છે.* *તો જાગો અને તમારો દેશ અને દેશની જાહેર સંપત્તિને બચાવો. રેલ્વે બચાવવી પડશે, સરકારી હોસ્પિટલો અને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓને બચાવવી પડશે,* *સરકારી વીજ કંપનીઓ (mseb), lic, bsnl, એર ઈન્ડિયા અને પોસ્ટ ઓફિસને બચાવવી પડશે,* *સરકારી કર્મચારીઓ અને સરકારી વિભાગોને બચાવવા પડશે. પૂર્વ ભારત બ્રિટિશ કંપનીને ચૂકી જાય છે. વેપાર માટે આવ્યા અને 200 વર્ષ શાસન કર્યું.* *ભાગ્યે જ માત્ર સરકારી વિભાગો જનતા માટે કામ કરવા આગળ આવે છે, કોઈ ખાનગી ક્ષેત્ર સામાન્ય લોકો માટે કામ કરતું નથી, જેનું ઉદાહરણ તમે તાજેતરમાં જોયું જ હશે..* *મજૂરો, કામદારો અને વિદ્યાર્થીઓને લઈ જતી ખાનગી બસો..?* *કેટલી ખાનગી સંસ્થાઓ અને એનજીઓ પાયાના સ્તરે લોકોને મદદ કરી રહી હતી...?* *કોવિડ કાળ માં કઈ ખાનગી એરલાઇન પણ ભારતીયોને એરલિફ્ટ કરી રહી હતી?* *કેટલા ખાનગી પાઇલોટ્સે તાલિબાનમાં ઘૂસણખોરી કરી અને દેશવાસીઓને બહાર કાઢ્યા?* *તેથી જ દરેક ભારતીય નાગરિકે ખાનગીકરણનો વિરોધ કરવો જોઈએ,,,* *નહીં તો ભવિષ્યમાં અમુક ઉદ્યોગપતિઓ જ આ દેશને પોતાના ઘરેથી ચલાવશે અને પૂર્વી ભારતનો યુગ ફરી આવશે, આ વખતે સત્તા અને સત્તા એવું વિચારનારાઓના હાથમાં હશે.* *રાજકીય સત્તા તો દેખાડો બનીને જ રહેશે, ખાનગીકરણના જંક લોકો આ વાત સમજી શકતા નથી કારણ કે કેટલાક લોકો તેમના મન સાથે રમત રમી રહ્યા છે.... બે જ રસ્તા છે કાં તો તમે અંબાણી, અદાણી જેવા મોટા ઉદ્યોગપતિ બનો.* *ગરીબ અને મધ્યમ વર્ગ જીવી શકે તે શક્ય નથી.* *ઉદાહરણ તરીકે જુઓ.: jio. ડેટા...* *પ્રથમ વખત..ફ્રી* *બાદમાં રૂ. 49/-* *પછી રૂ. 99/-* *બાદમાં રૂ. 149/-* *તો 199/-* *બાદમાં રૂ. 249/-* *પછી રૂ. 299/-* *રૂપિયો. 399/-* *રૂપિયો. 499/-* *રૂપિયો. 599/-* *રૂપિયો. 699/-* *અને હવે રૂ. 720/-* *માત્ર 5 વર્ષમાં રૂ.49 થી રૂ.720 સુધી 1400% નો વધારો* *આ છે ખાનગીકરણનું પરિણામ, વિચારો, સંગઠિત થાઓ, રોકો!!* *એક દેશભક્ત ભારતીય નાગરિક...*

*તમારા પગના તળિયા ઉપર નાળિયેર તેલ લગાવો* *આખી પોસ્ટ વાંચીને તરત જ આગળ રવાના કરજો...* *મફતની સલાહને નકામી સમજશો નહિ...*. મને કોઈ રોગ નથી મારે કંઈ જરૂર નથી *આવી બડાઈ માર્યા વગર આખી પોસ્ટ વાંચી લેજો*.. *અને પછી આ ઉપાય પણ અજમાવવાનું ચાલુ કરી દેજો...* *૦૧* એક ગુજરાતી મહિલાએ લખ્યું કે મારા દાદા *૮૭* વર્ષની વયે અવસાન પામ્યા, પીઠનો દુખાવો, સાંધાનો દુખાવો માથાનો દુખાવો, દાંતના દુ:ખાવા નહીં તેણે એકવાર કહ્યું હતું કે મેંગ્લોરમાં રહેતા દરમિયાન તે એક વૃદ્ધને મળ્યો હતો. તેણે સૂતા સમયે તેને પગના તળિયા પર તેલ લગાડવાની સલાહ આપી હતી અને ત્યારથી આ સારવાર તેમના સ્વાસ્થ્યનો એકમાત્ર સ્રોત છે. તેથી તેમને ક્યારેય કોઈ તકલીફ ન પડી, *૦૨* મણિપાલના એક વિદ્યાર્થીએ કહ્યું કે મારી માતાએ મારા પગ નીચે નાળિયેર તેલ લગાવવાનો આગ્રહ રાખ્યો હતો તેણે કહ્યું કે જ્યારે તે નાનો હતો ત્યારે તેની નજર ઓછી હતી. જેમ જેમ તેણીએ આ પ્રક્રિયા ચાલુ રાખી, મારી દૃષ્ટિ ધીરે ધીરે સંપૂર્ણપણે અને સારા સ્વાસ્થ્યમાં સુધરી. *૦૩* ઉદૂપીના એક ગૃહસ્થ શ્રી. કામથ જે એક વેપારી હતા તેણે લખ્યું કે હું રજા માટે કેરળ ગયો હતો. હું ત્યાંની હોટલમાં સૂઈ ગયો હું સૂઈ શક્યો નહીં હું દોડવા લાગ્યો. રાત્રે બહાર બેઠેલા એક વૃદ્ધ રક્ષકે મને પૂછ્યું, "શું થયું?" મેં કહ્યું હું સૂઈ શકતો નથી! તેણે હસીને કહ્યું તમારી પાસે નાળિયેર તેલ છે ?" મેં કહ્યું નહીં તે ગયા અને થોડુંક નાળિયેર તેલ મેળવ્યું અને કહ્યું તમારા પગના તળિયાઓને થોડીવાર માટે માલિશ કરો પણ પછી હું શાંતિથી સૂઈ ગયો. અને હવે હું ફરીથી સામાન્ય છું. *૦૪* વધુ સુખી ઉંઘ આવે છે અને થાક ઓછો થાય છે માટે રાત્રે સુતા પહેલા પગના તળિયા ઉપર નાળિયેર તેલની માલિશ કરો. *૦૫* મને પેટ માં દુખે છે નાળિયેર તેલમાં માલિશ કરવા પછી મારા પેટમાં દુખાવો *૨* દિવસમાં સાજો થઈ જાય છે *૦૬* વાસ્તવિક આ પ્રક્રિયાની જાદુઈ અસર છે રાત્રે સુતા પહેલા મેં મારા પગના તળિયાઓને નાળિયેર તેલથી માલિશ કર્યા આ પ્રક્રિયાથી મને ખૂબ જ શાંત ઉંઘ મળી. *૦૭* હું છેલ્લા *૧* વર્ષથી આ કરી રહ્યો છું આ મને તરત જ ઉંઘ આવી જાય છે હું મારા નાનાં નાનાં નારિયેળનાં પગનાં તળિયાઓની પણ માલિશ કરું છું જે તેમને ખૂબ ખુશ અને સ્વસ્થ રાખે છે. *૦૮* મારા પગમાં ઇજા પહોંચી છે. રાત્રે સૂતા પહેલા મેં દરરોજ ૨ મિનિટ માટે નારિયેળ તેલથી મારા પગના તળિયાઓની માલિશ કરવાનું શરૂ કર્યું. આ કાર્યવાહીથી મારા પગમાં દુખાવો દૂર થયો *૦૯* મારા પગ હંમેશાં સૂજેલા હતા અને ચાલતા જતા મને થાક લાગે છે. રાત્રે સુતા પહેલા મારા પગના તળિયાઓ નાળિયેર તેલથી માલિશ કરવાની આ પ્રક્રિયા મેં શરૂ કરી હતી. ફક્ત *૨* દિવસમાં મારા પગનો સોજો અદૃશ્ય થઈ ગયો *૧૦* રાત્રે સુતા પહેલા મેં મારા પગના તળિયાઓને નાળિયેર તેલથી માલિશ કર્યા. તેના કારણે હું ખૂબ જ શાંતિથી સૂઈ ગયો *૧૧* આ એક મહાન વસ્તુ છે શાંત ઉંઘ માટે ઉંઘની ગોળીઓ કરતાં આ ટીપ સારી છે. હવે હું દરરોજ મારા પગ પર નાળિયેર તેલ લઈને સૂઈશ *૧૨* દાદાના પગ બળી રહ્યા હતા અને તેને માથાનો દુખાવો ઘણો હતો. તેણે તેના તળિયે નાળિયેર તેલ લગાવવાનું શરૂ કર્યું જેનાથી પીડા દૂર થઈ. *૧૩* મને થાઇરોઇડ રોગ હતો. મારા પગમાં આખો સમય ઈજા થાય છે ગયા વર્ષે એક બીજ સુતા પહેલા પગના તળિયા ઉપર નાળિયેર તેલની માલિશ કરવાની સલાહ આપતો હતો. હું કાયમી ધોરણે આ કરી રહ્યો છું હવે હું સામાન્ય રીતે શાંત છું. *૧૪* મારા પગ પર છાલા છે હું રાત્રે સૂતા પહેલા ચાર દિવસથી મારા પગના તળિયાંને નાળિયેર તેલથી માલિશ કરું છું તેમાં મોટો ફરક છે *૧૫* મને બાર કે તેર વર્ષ પહેલાં હેમોરહોઇડ્સ હતા મારો મિત્ર મને *૯૦* ના દાયકામાં લઈ ગયો તેમણે હાથની હથેળીઓ પર, આંગળીઓની વચ્ચે, નખની વચ્ચે અને નખ પર નાળિયેર તેલ નાખવાની સલાહ આપી અને કહ્યું નાળિયેર તેલના ચારથી પાંચ ટીપાં નાભિ પર લગાવો અને સૂઈ જાઓ‌ મેં હકીમ સાહેબની સલાહને અનુસરવાનું શરૂ કર્યું મને ખૂબ રાહત થઈ આ ટીપે મારી કબજિયાતની સમસ્યા પણ હલ કરી છે મારા શરીર પરનો થાક દૂર થઈ જાય છે અને હું હળવાશ અનુભવું છું નસકોરા રોકે છે *૧૬* મને મારા પગ અને ઘૂંટણમાં દુખાવો છે હું મારા પગના તળિયા પર નાળિયેર તેલની માલિશની ટોચ વાંચું છું ત્યારથી હું દરરોજ તે કરું છું તે મને નિંદ્રામાં બનાવે છે. *૧૭* જ્યારે હું રાત્રે સૂતા પહેલા મારા પગ પર નાળિયેર તેલની માલિશ કરવાની આ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરું છું ત્યારે મારી પીઠનો દુખાવો ઓછો થયો છે અને હું ખૂબ સૂઈ ગયો છું દક્ષિણ ભારતીય રહસ્ય નીચે મુજબ છે એકમાત્ર ગુપ્ત અને દરેક માટે ખૂબ જ સરળ છે તમે ફક્ત આખા પગ પર નાળિયેર તેલ લગાવી શકો છો, ખાસ કરીને શૂઝ ઉપર ત્રણ મિનિટ અને જમણા પગના તળિયા ઉપર કોઈપણ સમયે સૂતા સમયે પગના તળિયાની માલિશ કરવાનું પ્રારંભ કરો અને તે જ રીતે બાળકોના પગની પણ માલિશ કરો આખી જીંદગી માટે તેને રોજિંદા બનાવો.પછી પ્રકૃતિની પૂર્ણતા જુઓ તમે જીવનભર ઘણા આરોગ્ય લાભોનો અનુભવ કરી શકો છો પ્રાચીન ચાઇનીઝ ચિકિત્સા મુજબ, પગ નીચે *૧૦૦* જેટલા એક્યુપ્રેશર પોઇન્ટ છે તે અંગોને દબાવવા અને માલિશ કરવાથી ઘણી બિમારીઓ પણ મટી જાય છે પ્રતિ ‌ *પગ રીફ્લેક્સોલોજી* *૧૭* તે કહેવાય છે. આ પગની મસાજ થેરેપીનો ઉપયોગ સમગ્ર વિશ્વમાં થાય છે. *૧૮* *કૃપા કરીને આ માહિતી શક્ય તેટલા તમારા મિત્રો સાથે શેર કરો*

*રિવાજ માં કઈ રીતે ગાડરિયો પ્રવાહ થાય છે તેનું ઉત્તમ દ્રષ્ટાંત*😀😀 મનુભાઈ મુંબઈ થી અમદાવાદ એમના વેવાઈ ને ત્યાં આવેલા. બપોરનું જમવાનું વેવાઈના ઘરે હતું. આસન પાટલા ગોઠવાઈ ગયા. મનુભાઈ અને વેવાઈ જમવા આસન પર બેઠા.વીણાબેન વેવાણે થાળી પીરસવાની ચાલુ કરી.પાટલા ઉપર થાળી,વાટકી ૨, ચમચી ૨,ગ્લાસ વિગેરે મુકાઈ ગયું. લાપસી, દૂધપાક, પૂરી, પરવળ નું શાક, દાળ, ભાત, પાપડ, અથાણાં પીરસ્યા. સાથે થાળીમાં લીમડા ના ૧૦ દાતણ ની ઝૂડી પણ મૂકી. મનુભાઈ આ ૧૦ દાતણ ની ઝૂડી જોઈ અચરજ પામ્યા. પરંતુ કશું બોલ્યા નહીં. મનુભાઈ દાતણ ની ઝૂડી બાજુ પર મૂકી જમવાનું ચાલું કર્યું.જમીને હાથ ધોઈ સોફામાં બેઠા. મુખવાસ ખાધો.સમાજની વાતો કરી. પછી શાંતિ થી વેવાઈ ને પૂછ્યું, વેવાઈ આ જમવાની થાળી માં લીમડાના ૧૦ દાતણ ની ઝૂડી મૂકવાનું શું કારણ? વેવાઈ એ વિસ્તાર થી જવાબ આપ્યો કે "મનુલાલ હું એકવાર અમારા સાઢુભાઈ સુમતિલાલ ને ત્યાં ગયો હતો, હું એમના ત્યાં જમવા બેઠો તો મારી થાળીમાં બાવળના ૯ દાતણ મૂક્યાં.એટલે મેં અહીં એક દાતણ વધારે એટલે ૧૦ દાતણ ની ઝૂડી મૂકી". મનુભાઈ ને આમાં રસ પડ્યો તો તમે વેવાઈ તમારા સાઢુભાઈ ને પૂછ્યું નહિ કે આ ૯ દાતણ શાના મૂક્યાં. વેવાઈ કહે, મનુભાઈ મેં તો કંઈ પૂછ્યું નહિ. મનુભાઈ ને તાલાવેલી થઈ કે સાલું આ તો અચરજ કહેવાય. આનું રહસ્ય તો જાણવું જ પડશે. મનુભાઈ અને વેવાઈ બંને સુમતિલાલના ઘરે ગયા. ૯ દાતણ વિશે પૂછ્યું, સુમતિલાલ કહે હું મારા બનેવી બાબુલાલને ત્યાં જમવા ગયો હતો ત્યાં ૮ દાતણ મૂક્યાં હતાં. તેથી મેં એક દાતણ વધારી ૯ મૂક્યાં. મનુભાઈ ને તાલાવેલી વધવા લાગી. ૮ દાતણ મૂક્યાં હતાં તે ઘેર, ૭ દાતણ મૂક્યાં હતાં તે ઘરે, ૬ દાતણ મૂક્યાં હતાં ત્યાં, એમ ૫, ૪, ૩ દાતણ મૂક્યાં હતાં તે તમામ ઘરે ગયા,પણ આનું રહસ્ય ઉકેલાયુ નહીં. છેલ્લે જેણે ૨ દાતણ થાળી માં મૂક્યાં હતા, તે રમણીકભાઇ ના ઘરે ગયા. તેમણે કહ્યું, "જુઓ ભાઈ હું એકવાર ગામડે ગયો હતો, અમારા એક સગા વિધવા માજી રહે. સંતાન માં એક દીકરી , તે પણ પરણાવી દીધેલી. માજી ઘરમાં એકલા બિચારા. હું એમના ઘરે જમવા બેઠો, તો મારી થાળી માં ૧ દાતણ મૂક્યું, મેં તો કંઈ માજી ને દાતણ વિશે પૂછ્યું નહીં. મનુલાલ ને હજુ રહસ્ય મળતું નથી. મનુભાઈ પેલા વિધવા માજી નું સરનામું લઈ ને એમના ઘરે પહોંચ્યા. માજી એ આવકારો આપ્યો. માજી ના ખબર અંતર પૂછ્યા, અને પછી હળવેકથી માજીને પૂછ્યું, "માજી રમણીકભાઇ આપને ત્યાં એકવાર જમવા આવ્યા હતા, ત્યારે આપે સારી રીતે જમાડ્યા હતા, અને થાળીમાં ૧ લીમડાનું દાતણ મૂક્યું હતું, તો લીમડા નું દાતણ મૂકવાનું કારણ શું?" માંજી એ કહ્યું, "જુવો મનુલાલ, ભાઈ હું ઘરમાં એકલી, દીકરી સાસરે રહે. તે દીવસે રમણીકભાઇ આવ્યા ત્યારે શીરો, પૂરી, શાક, દાળભાત બનાવેલા, હવે દાળ વાટકી માં હલાવવા મારા ઘર માં ચમચી નહિ, એટલ મેં લીમડા નું દાતણ દાળ હલાવવા મૂક્યું હતું........." મનુભાઈ ને લીમડા ના દાતણ નું રહસ્ય મળી ગયું. બધું આંધળે બહેરું કુટાય છે, માજી ના ઘરમાં ચમચી નહોતી એટલે લીમડાનું દાતણ મૂકતા હતા. દરેક રિવાજ જે તે સમય ની માંગ, સંજોગો, જે તે સમાજની શક્તિ અનુસાર અને વ્યક્તિ ની સવલત અનુસાર ઘડાયેલ હોય છે. એનું અનુકરણ ના હોય કે સ્પર્ધા પણ ના હોય. દરેક સમાજ માં આમને આમ જ અમુક રીવાજો માં ગાડરિયો પ્રવાહ ચાલે છે. 🙏🏻😀😀😜😂😂

મોરબી માટે એક લોક ગીત પ્રસિધ્ધ છે "મને જાવાદો મોરબીના રાજા...નથી કરવા મૂલ ...તારી મોરબી થાશે ડૂલ..." વાણિયા ની દીકરી ને મચ્છુનું પાણી ભરતા મોરબીના કુંવારા કુંવરે માત્ર ઘોડો આડો ઉભો રાખીને મોરબીના વાણિયાની એ 16 વર્ષની દીકરીને પોતાની સાથે વિવાહ કરવા માટે માત્ર આગ્રહ પૂર્વક દબાણ જ કર્યું હતું બસ. તેના પાલવને તે કુંવર અડકયો સુધો નહોતો. છતાં આવા ઓચિંતા માનસિક દબાણથી તે દીકરી ડઘાઈ ગઈ હતી. તેને મનમાં થયું કે " ચોક્કસ હવે મોરબીના રાજા મારું અપહરણ કરાવી લઈને મને તેમના કુંવર સાથે બળજબરીથી પણાવ્યા વગર છોડશે નહિં...અને જો પરજ્ઞાતિમાં મારા આવ લગ્ન થશેતો અમારા મહાજન સમાજના પંચ વચ્ચે મારા બાપને ઈજ્જતના માર્યા ઝેર ઘોળવું પડશે.!!!.. માવતરની ઈજ્જત બચાવવા માટે અને આવી શકવર્તી શક્યતાનો ભય લાગવાથી આ સગીર દિકરીયે હાલ જયાં ત્રણ દરવાજા પાસે ગ્રીન ચોક છે ત્યાં આવીને જાહેરમા ઝેર ખાઈને સતી થઈ હતી. અને ડૂલ ( ડૂબવાથી મોત ) નો શાપ આ જગાએ થીજ આપ્યો હતો. હકીકત મા મોરબીના રાજવી ખુબજ ધાર્મિક હતા... વ્યભિચારી કે પાપી નહોતા. તેમણે તો ઉલટાના આ નાલેશિ ભરી વાત જાણીને પોતાના કુંવરને આકરી સજા ફટકારી હતી. અને આ કુંવારી સતી ની યાદમાં ત્યાં નાની દેરી બનાવી હતી ( જે હાલમા હયાત નથી ). કહેછે કે ઇ.સ. 1856 ની આસ પાસ આ ગોઝારો બનાવ બન્યો હતો. પણ માવતરની ઈજ્જત માટે સતી થનાર આ કુંવાસી ના સત ની તાકાત તો જુઓ !!!??? ઇ.સ. 1857 ની 30 મી ઓક્ટોબરના આજ દિવસે મોરબીના પ્રજાજનો છીછરા પાણીમાં થઈ ને સામે કાંઠે આવેલા રાજમહેલમાં રાજાને નવા વર્ષના વધામણા આપવા જઈ રહયા હતા ત્યારે બરાબર તેજ સમયે મચ્છુના ઉપરવાસમાં આભફાડ વરસાદ વરસ્યો હતો. અને છીછરા પાણીમાં થઈને રાજા પાસે જઈ રહેલા સેંકડો નગરજનો ઉપર ઘોડાપુરનું પાણી ફરી વળ્યું હતું અને તમામના મોત થયાં હતાં. તા.11/ 8 /79 મચ્છુ ડેમ તૂટ્યો અને આજ ૩૦ ઓક્ટોમ્બર ૨૨ નાં રોજ પૂલ હોનારત મા અનેક લોકો નો ભોગ લેવાયો એક વાત જોગાનુજોગ છે 11/8/1979 મચ્છુ હોનારત, 21 વર્ષે 26/1/2001 ભૂકંપ, 21 વર્ષે 30/10/2022 ઝૂલતા પુલ દુર્ઘટના 21 વર્ષે દુર્ઘટના,

*ડો. અબ્દુલ કલામ સાહેબ નો એક જાણવા જેવો કિસ્સો..

*ડો. અબ્દુલ કલામ સાહેબ નો એક જાણવા જેવો કિસ્સો... વર્ષ ૨૦૦૭ ના ત્રિચી જિલ્લા પોલીસ અધિક્ષક કલિયા મૂર્તિ પાસે રાષ્ટ્રપતિ કલામ સાહેબ નો ફૉન આવ્યો અને પૂછ્યું કે તમે જાણો છો કે તમારા જિલ્લા મા થુરેયુર નામ નું એક ગામ છે .. પોલીસ અધિક્ષક એ હા પાડી તો કલામ સાહેબ કહ્યું કે ત્યાં સરસ્વતી નામની ૧૭ વર્ષ ની કિશોરી ના લગ્ન જબરદસ્તી થી ૪૩ વર્ષ ના વ્યકિત સાથે કરાવાય રહ્યા છે મને જાણવા મળ્યું કે તે લગ્ન કરવા તૈયાર નથી અને તે ૧૨ મા ધોરણ મા જિલ્લા મા પ્રથમ સ્થાન મેળવ્યા બાદ આગળ ભણવા માગે છે.. શુ તમે મદદ કરી શકો છો ? અને કલામ સાહેબ ના આદેશ થી એક કલાક મા આ ગામ માં DSP ,SP ,DIG સહિત પોલીસ નો મોટો કાફલો લગ્ન સ્થળે પહોંચી ગયો .. તેમના માતાપિતા ને સમજાવી લગ્ન રદ કરવામાં આવ્યા.. અને કારણ જાણવા મળ્યું કે અતિશય ગરીબી અને પૈસા ના અભાવે આ નિર્ણય લીધો હતો.. જિલ્લા પોલીસ વડા એ દીકરી સરસ્વતી ને પૂછ્યું કે તુ આગળ ભણવા માગે છે ? અને કયા ભણવું છે...? તેણે જિલ્લા ની એક પ્રસિદ્ધ કોલેજ નું નામ આપ્યું.. જ્યાં તે કોમ્પુટર સાયન્સ મા પ્રવેશ લેવા માગતી હતી. સ્વાભાવિક છે કે તેને એક ફોન પર જ પ્રવેશ મળી ગયો.. કેમ કે તેમની ભલામણ ખુદ અબ્દુલ કલામ સાહેબ રાષ્ટ્રપતિ એ કરી હતી .. પ્રવેશ પછી પોલીસ વડા એ સરસ્વતી ને પૂછ્યું કે રાષ્ટ્રપતિ ને તારા કેસ ની ખબર કેવી રીતે પડી.. તો સરસ્વતી એ જણાવ્યું કે મે જ તેમને સીધો ફૉન કર્યો હતો.. વાત કેક એમ હતી એક વખત તેમની શાળા ના કાર્યક્રમ મા રાષ્ટ્રપતિ કલામ સાહેબ હાજર રહેવાના હતાં .. ત્યારે સરસ્વતી એ પૂછ્યું કે મારા જેવી છોકરી ઓ નો વિકાસ કેવી રીતે થય શકે ? ડો કલામ સાહેબ કહ્યું કે શિક્ષણ જ આનો જવાબ છે.... ત્યાર બાદ તેઓ મને તેમનું કાર્ડ અને ફોન નંબર આપી ને જતા રહ્યા.. જ્યારે મારી મરજી વિરુદ્ધ લગ્ન કરવા દબાણ કર્યું ત્યારે મે ડો કલામ સાહેબ ને ફૉન પર આપવીતી જણાવી અને મદદ કરવા વિનંતી કરી... અને બાકી નું કામગીરી તેમના આદેશ થી પોલીસ વડા એ પૂર્ણ કરી... આજે આ સરસ્વતી નામની યુવતી હ્યુસ્ટન મા માઈક્રોસોફ્ટ કંપની મા માસિક ૩ લાખ રૂપિયા ના પગાર ધોરણ પર વિદેશ માં નોકરી કરી પરિવાર સાથે સુખી જીવન જીવે છે... નિવૃત્ત જિલ્લા પોલીસ વડા કલીયા મૂર્તિ એ વર્ણવેલ ડો કલામ સાહેબ ની માનવતા ની સત્ય ઘટના....* *(ક્લામ કો સલામ )*