*રિવાજ માં કઈ રીતે ગાડરિયો પ્રવાહ થાય છે તેનું ઉત્તમ દ્રષ્ટાંત*😀😀 મનુભાઈ મુંબઈ થી અમદાવાદ એમના વેવાઈ ને ત્યાં આવેલા. બપોરનું જમવાનું વેવાઈના ઘરે હતું. આસન પાટલા ગોઠવાઈ ગયા. મનુભાઈ અને વેવાઈ જમવા આસન પર બેઠા.વીણાબેન વેવાણે થાળી પીરસવાની ચાલુ કરી.પાટલા ઉપર થાળી,વાટકી ૨, ચમચી ૨,ગ્લાસ વિગેરે મુકાઈ ગયું. લાપસી, દૂધપાક, પૂરી, પરવળ નું શાક, દાળ, ભાત, પાપડ, અથાણાં પીરસ્યા. સાથે થાળીમાં લીમડા ના ૧૦ દાતણ ની ઝૂડી પણ મૂકી. મનુભાઈ આ ૧૦ દાતણ ની ઝૂડી જોઈ અચરજ પામ્યા. પરંતુ કશું બોલ્યા નહીં. મનુભાઈ દાતણ ની ઝૂડી બાજુ પર મૂકી જમવાનું ચાલું કર્યું.જમીને હાથ ધોઈ સોફામાં બેઠા. મુખવાસ ખાધો.સમાજની વાતો કરી. પછી શાંતિ થી વેવાઈ ને પૂછ્યું, વેવાઈ આ જમવાની થાળી માં લીમડાના ૧૦ દાતણ ની ઝૂડી મૂકવાનું શું કારણ? વેવાઈ એ વિસ્તાર થી જવાબ આપ્યો કે "મનુલાલ હું એકવાર અમારા સાઢુભાઈ સુમતિલાલ ને ત્યાં ગયો હતો, હું એમના ત્યાં જમવા બેઠો તો મારી થાળીમાં બાવળના ૯ દાતણ મૂક્યાં.એટલે મેં અહીં એક દાતણ વધારે એટલે ૧૦ દાતણ ની ઝૂડી મૂકી". મનુભાઈ ને આમાં રસ પડ્યો તો તમે વેવાઈ તમારા સાઢુભાઈ ને પૂછ્યું નહિ કે આ ૯ દાતણ શાના મૂક્યાં. વેવાઈ કહે, મનુભાઈ મેં તો કંઈ પૂછ્યું નહિ. મનુભાઈ ને તાલાવેલી થઈ કે સાલું આ તો અચરજ કહેવાય. આનું રહસ્ય તો જાણવું જ પડશે. મનુભાઈ અને વેવાઈ બંને સુમતિલાલના ઘરે ગયા. ૯ દાતણ વિશે પૂછ્યું, સુમતિલાલ કહે હું મારા બનેવી બાબુલાલને ત્યાં જમવા ગયો હતો ત્યાં ૮ દાતણ મૂક્યાં હતાં. તેથી મેં એક દાતણ વધારી ૯ મૂક્યાં. મનુભાઈ ને તાલાવેલી વધવા લાગી. ૮ દાતણ મૂક્યાં હતાં તે ઘેર, ૭ દાતણ મૂક્યાં હતાં તે ઘરે, ૬ દાતણ મૂક્યાં હતાં ત્યાં, એમ ૫, ૪, ૩ દાતણ મૂક્યાં હતાં તે તમામ ઘરે ગયા,પણ આનું રહસ્ય ઉકેલાયુ નહીં. છેલ્લે જેણે ૨ દાતણ થાળી માં મૂક્યાં હતા, તે રમણીકભાઇ ના ઘરે ગયા. તેમણે કહ્યું, "જુઓ ભાઈ હું એકવાર ગામડે ગયો હતો, અમારા એક સગા વિધવા માજી રહે. સંતાન માં એક દીકરી , તે પણ પરણાવી દીધેલી. માજી ઘરમાં એકલા બિચારા. હું એમના ઘરે જમવા બેઠો, તો મારી થાળી માં ૧ દાતણ મૂક્યું, મેં તો કંઈ માજી ને દાતણ વિશે પૂછ્યું નહીં. મનુલાલ ને હજુ રહસ્ય મળતું નથી. મનુભાઈ પેલા વિધવા માજી નું સરનામું લઈ ને એમના ઘરે પહોંચ્યા. માજી એ આવકારો આપ્યો. માજી ના ખબર અંતર પૂછ્યા, અને પછી હળવેકથી માજીને પૂછ્યું, "માજી રમણીકભાઇ આપને ત્યાં એકવાર જમવા આવ્યા હતા, ત્યારે આપે સારી રીતે જમાડ્યા હતા, અને થાળીમાં ૧ લીમડાનું દાતણ મૂક્યું હતું, તો લીમડા નું દાતણ મૂકવાનું કારણ શું?" માંજી એ કહ્યું, "જુવો મનુલાલ, ભાઈ હું ઘરમાં એકલી, દીકરી સાસરે રહે. તે દીવસે રમણીકભાઇ આવ્યા ત્યારે શીરો, પૂરી, શાક, દાળભાત બનાવેલા, હવે દાળ વાટકી માં હલાવવા મારા ઘર માં ચમચી નહિ, એટલ મેં લીમડા નું દાતણ દાળ હલાવવા મૂક્યું હતું........." મનુભાઈ ને લીમડા ના દાતણ નું રહસ્ય મળી ગયું. બધું આંધળે બહેરું કુટાય છે, માજી ના ઘરમાં ચમચી નહોતી એટલે લીમડાનું દાતણ મૂકતા હતા. દરેક રિવાજ જે તે સમય ની માંગ, સંજોગો, જે તે સમાજની શક્તિ અનુસાર અને વ્યક્તિ ની સવલત અનુસાર ઘડાયેલ હોય છે. એનું અનુકરણ ના હોય કે સ્પર્ધા પણ ના હોય. દરેક સમાજ માં આમને આમ જ અમુક રીવાજો માં ગાડરિયો પ્રવાહ ચાલે છે. 🙏🏻😀😀😜😂😂

મોરબી માટે એક લોક ગીત પ્રસિધ્ધ છે "મને જાવાદો મોરબીના રાજા...નથી કરવા મૂલ ...તારી મોરબી થાશે ડૂલ..." વાણિયા ની દીકરી ને મચ્છુનું પાણી ભરતા મોરબીના કુંવારા કુંવરે માત્ર ઘોડો આડો ઉભો રાખીને મોરબીના વાણિયાની એ 16 વર્ષની દીકરીને પોતાની સાથે વિવાહ કરવા માટે માત્ર આગ્રહ પૂર્વક દબાણ જ કર્યું હતું બસ. તેના પાલવને તે કુંવર અડકયો સુધો નહોતો. છતાં આવા ઓચિંતા માનસિક દબાણથી તે દીકરી ડઘાઈ ગઈ હતી. તેને મનમાં થયું કે " ચોક્કસ હવે મોરબીના રાજા મારું અપહરણ કરાવી લઈને મને તેમના કુંવર સાથે બળજબરીથી પણાવ્યા વગર છોડશે નહિં...અને જો પરજ્ઞાતિમાં મારા આવ લગ્ન થશેતો અમારા મહાજન સમાજના પંચ વચ્ચે મારા બાપને ઈજ્જતના માર્યા ઝેર ઘોળવું પડશે.!!!.. માવતરની ઈજ્જત બચાવવા માટે અને આવી શકવર્તી શક્યતાનો ભય લાગવાથી આ સગીર દિકરીયે હાલ જયાં ત્રણ દરવાજા પાસે ગ્રીન ચોક છે ત્યાં આવીને જાહેરમા ઝેર ખાઈને સતી થઈ હતી. અને ડૂલ ( ડૂબવાથી મોત ) નો શાપ આ જગાએ થીજ આપ્યો હતો. હકીકત મા મોરબીના રાજવી ખુબજ ધાર્મિક હતા... વ્યભિચારી કે પાપી નહોતા. તેમણે તો ઉલટાના આ નાલેશિ ભરી વાત જાણીને પોતાના કુંવરને આકરી સજા ફટકારી હતી. અને આ કુંવારી સતી ની યાદમાં ત્યાં નાની દેરી બનાવી હતી ( જે હાલમા હયાત નથી ). કહેછે કે ઇ.સ. 1856 ની આસ પાસ આ ગોઝારો બનાવ બન્યો હતો. પણ માવતરની ઈજ્જત માટે સતી થનાર આ કુંવાસી ના સત ની તાકાત તો જુઓ !!!??? ઇ.સ. 1857 ની 30 મી ઓક્ટોબરના આજ દિવસે મોરબીના પ્રજાજનો છીછરા પાણીમાં થઈ ને સામે કાંઠે આવેલા રાજમહેલમાં રાજાને નવા વર્ષના વધામણા આપવા જઈ રહયા હતા ત્યારે બરાબર તેજ સમયે મચ્છુના ઉપરવાસમાં આભફાડ વરસાદ વરસ્યો હતો. અને છીછરા પાણીમાં થઈને રાજા પાસે જઈ રહેલા સેંકડો નગરજનો ઉપર ઘોડાપુરનું પાણી ફરી વળ્યું હતું અને તમામના મોત થયાં હતાં. તા.11/ 8 /79 મચ્છુ ડેમ તૂટ્યો અને આજ ૩૦ ઓક્ટોમ્બર ૨૨ નાં રોજ પૂલ હોનારત મા અનેક લોકો નો ભોગ લેવાયો એક વાત જોગાનુજોગ છે 11/8/1979 મચ્છુ હોનારત, 21 વર્ષે 26/1/2001 ભૂકંપ, 21 વર્ષે 30/10/2022 ઝૂલતા પુલ દુર્ઘટના 21 વર્ષે દુર્ઘટના,